تاریخچه مخازن آب – انواع مخازن و کاربردهای آن‌ها

تاریخچه مخازن آب!

رابطه ی میان بقای انسان و آب غیرقابل انکار است؛ صرف نظر از پیشرفت چشمگیر علم و تکنولوژی در سالیان اخیر، تا به امروز هیچ جایگزینی برای آب وجود نداشته و ندارد! از زمان تمدن های اولیه تا به امروز، نیاز به ابزاری برای ذخیره کردن آب وجود داشته است. و اما پاسخ به این نیاز چه بود؟ محفظه ای که بتواند آب را ذخیره کند و همچنین از آب داخل خود، در مقابل عوامل منفی محیطی محافظت کند؛ مخزن آب، منبع آب و تانکر آب، کلماتی هستند که امروزه برای نامیدن مخازن ذخیره سازی آب مورد استفاده قرار می گیرند. در این مقاله به معرفی تاریخچه مخازن آب و نقش آنها در زندگی انسان ها خواهیم پرداخت.

تاریخچه مخازن آب

در طول تاریخ تعداد زیادی از تمدن ها دست به ساخت مخازن آب زده اند. مخازن آب اولیه از موادی همچون سنگ، چوب و سفال درست می شدند. جالب است بدانید که برخی از این مخازن آب قدیمی همچنان مورد استفاده قرار می گیرند. و اما اولین مخزن آب ثبت شده به سه هزار سال پیش از میلاد حضرت مسیح برمی گردد. انبار ها و مخازن آب برای مردم بسیار ارزشمند و کارآمد بود. مخازن آب همچنین در قلعه های بزرگ نیز ابزاری حیاتی بودند. احتمال این خطر همیشه وجود داشت که قلعه ای توسط دشمنان محاصره شود و در شرایط محاصره، نبود مخزن آب با حجم کافی داخل قلعه مشکل بزرگی بود.

مثال دوم، مخزن آب چوبی معروف یک پارک ایالتی در کالیفرنیا که ساخت آن به قرن نوزدهم بازمی ‌گردد. این مخزن چند سال پیش، پس از تعمیرات صورت گرفته، دوباره مشغول به کار شد.

نقش مخزن آب در زندگی شهری ایران باستان

اهمیت آب و ذخیره سازی آن در ایران باستان منجر به ساخت یک سازه معماری به نام آب انبار شد. آب انبار یک سازه ی مهم در معماری سنتی ایرانی است. یک مخزن آب زیرزمینی سرپوشیده و رو بسته که برای ذخیره آب آشامیدنی در طول سال و یا ذخیره آب سرد در فصل تابستان مورد استفاده قرار می گرفت.

در کنار آب انبار ها، مخازن آب دیگری هم مورد استفاده ی عموم مردم قرار میگرفت. مثلا مخازن روباز خانگی به نام حوض آب در ایران رایج بوده که به وسیله کانالهای شبکه آبیاری شهری در دوره های زمانی مشخص پر آب می شدند. البته کاربرد نوشیدن نداشتند. معمولا آب انبار در ابعاد بزرگ در محلات برای استفاده عموم ساخته می شد و آب آن با کیفیت تر بوده و برای نوشیدن و آشامیدن مردم مصرف میشد. آب حوض ها هم معمولا برای سرویسهای بهداشتی و شستشو مصرف می شدند.

  کاربرد های مخازن آب

شاید در اوایل، مخازن آب تنها وظیفه ی ذخیره کردن آب آشامیدنی و مصرفی روزانه را برعهده داشتند اما امروزه از این مخازن در زمینه های متعددی استفاده می شود.

• تامین آب آشامیدنی و مصرفی ساختمان های مسکونی
• اطفاء حریق توسط سازمان آتش‌ نشانی
• آبیاری محصولات در کشاورزی
• مصارف متعدد در خط تولید صنایع مختلف؛ از جمله صنایع غذایی مانند شکلات سازی و لبنیات
• صنایع شیمیایی
• و…

البته نباید وظیفه اصلی مخزن آب که سالم نگه داشتن آب هست را فراموش کرد. یک مخزن آب خوب می تواند از آب درون مخزن در برابر تاثیرات منفی محیطی مانند ویروس ها، جلبک ها و باکتری ها جلوگیری کند.

اگر قصد کسب اطلاعات بیشتر در جهت نظافت آب مخزن را دارید ما مقاله ای در این رابطه آماده کرده‌ایم که میتوانید آن را مطالعه کنید.

انواع مخزن آب

طراحی و تولید مخازن آب در ابتدا با سنگ، چوب و سفال شروع شد اما به همین مواد ختم نشد. امروزه مخازن آب بر پایه مواد دیگری ساخته می شوند که نتیجه اش مخازنی است که از جهات بسیاری از اجداد خود بهتر هستند.

اما  ذخیره کردن آب به این سادگی ها هم نیست. در حال حاضر مخازن مختلفی وجود دارند که هر کدام برای ذخیره سازی نوع خاصی از آب و برای استفاده‌ی بخصوصی، مناسب ترند. پس کدام یک از این مخازن برای مورد استفاده شما مناسب تر است؟

انواع مخازن :

1- مخزن پلی اتیلن

به جرأت می‌توان گفت که امروزه مخازن پلی اتیلن پر استفاده ترین نوع مخزن هستند؛ این مخازن در تمامی صنایع از ساختمان و کشاورزی گرفته تا صنایع شیمیایی استفاده می شوند. همچنین به تازگی نیز جمع آوری آب باران  به این کاربرد ها اضافه شده است. اما بیشتر ما، مخزن های پلی اتیلن را بعنوان مخزن آب آشامیدنی در ساختمان هایمان می‌شناسیم. مخازن پلی اتیلن در شکل ها و ابعاد گوناگون تولید می شوند به همین دلیل در کاربردهای مختلفی قابل استفاده هستند. متداولترین انواع مخازن پلی اتیلن شامل مخازن افقی، مخازن عمودی، مخازن کتابی، مخازن مکعبی و مخازن قیفی هستند.

مخازن پلی اتیلن همانطور که از نامشان پیداست از پلی اتیلن ساخته شده اند. مخازن پلی اتیلن که از مواد اولیه مرغوب ساخته شده اند به طور کامل از آب داخل مخزن محافظت کرده و هیچگونه ضرری به آن نمیرسانند.

اما علت فراوانی مخزن پلی اتیلن چیست؟

• قیمت مقرون به صرفه
• وزن کم
• جابجایی آسان
• نصب بی دردسر
• مقاومت در برابر ضربه
• مقاوم در برابر نور ماورا بنفش (UV)
• بعضی از این مخازن، ضد جلبک اند

2- مخزن فلزی

  موارد کاربرد این مخازن بسیار متنوع است.شما می توانید از میان مخازن استیل و یا گالوانیزه انتخاب کنید و از آن ها برای ذخیره سازی آب  استفاده کنید. به غیر از مخازن استیل ضد زنگ ، نقطه ضعف سایر مخازن امکان خوردگی و زنگ زدگی است به خصوص اگر روکش مناسب نداشته باشند.

نکته ای که در مورد استفاده از این مخازن باید بدانید این است که روکش داخلی این مخازن، باید متناسب با استفاده مورد نظر شما باشد، پس در هنگام خرید به روکش داخلی این مخازن توجه کنید.

3-  مخزن بالشتی یا تاشو

مخازن منعطف بالشتی یا مخزن تاشو یک مزیت بزرگ دارند؛ آب را هر کجا نیاز دارید، با خود ببرید! یک کاربرد ایده آل این مخازن، استفاده از آنها برای کمپینگ، امداد رسانی و … است که نیاز هست به طور موقت اقدام به ذخیره سازی آب نمایید.

همچنین این مخازن را یک فرد به راحتی می‌تواند راه اندازی کند. اما در کنار این دو مزیت، مخازن بالشتی یا تاشو معایب بسیاری هم دارند. طول عمر کوتاه، محافظت کردن نه چندان مناسب از آب داخل مخزن، دشواری تمیز کردن فضای داخلی مخزن و … است. ولی به هر حال برای کاربردهایی می تواند انتخاب مناسبی باشد.

4- مخزن فایبرگلاس

دیواره های این مخازن زیرزمینی از جنس فایبرگلاس یا همان کامپوزیت است . به طور کلی مخازن فایبرگلاس تنوع زیادی دارند بنابر این هیچ جای تعجبی نیست که آنها در صنایع بسیاری مورد اسفاده قرار می گیرند. به دلیل گران بودن مواد اولیه ( قابل استفاده برای آب شرب ) در مخازن کمتر از یکصدهزار لیتر گزینه مناسبی نیستند.

هر کدام از مخازن آب معرفی شده در برهه ای، با توجه به مزایا و معایب و بسته به کاربردهای گوناگون با استقبال بیشتری مواجه شده است. در حال حاضر مخازن آب پلی اتیلن با توجه به مزایای بسیار با استقبال بسیار زیادی مواجه شده است. در صورتی که در خصوص این مخازن نیاز به اطلاعات بیشتری دارید می توانید با ما تماس بگیرید.